ΤA KEIMENA ΠΡΟΕΡΧΟΝΤΑΙ ΑΠΌ ΒΙΒΛΙΑ ΚΑΙ ΕΡΓΑΣΙΕΣ ΤΟΥ ΤΑΣΟΥ ΑΠΟΣΤΟΛΟΠΟΥΛΟΥ

Η ιστορία του δημοτικού σχολείου Βλάση

Η ιστορία του δημοτικού σχολείου Βλάση

Μεταγραφική πράξη του σχολείου Βλάση έτους 1938

Μαθητές από Βλάση και Κουρτάκι

Μαθητές δημοτικού σχολείου Βλάση έξω από την εκκλησία

Οι διατελέσαντες δάσκαλοι στο Βλάση

Η δασκάλα Μάστορα - Μαντάγαρη Μαρία

Ο δάσκαλος Γιάννης Μπάρκας

Ο Δάσκαλος Ηλίας Βαμβακάς

Ο δάσκαλος Νικόλαος Σπηλιώτης

Φωτογραφικό υλικό Δημοτικού Σχολείου Βλάση

Η ιστορία του δημοτικού σχολείου Βλάση

Αμέσως μετά την απελευθέρωση από τον τούρκικο ζυγό οι Έλληνες άρχισαν να χτίζουν παντού σχολεία. Το ίδιο έπραξαν και οι Βλασαίοι. Η ακριβής ημερομηνία της ίδρυσης του δημοτικού σχολείου στο Βλάση μας είναι μέχρι σήμερα άγνωστη. Πάντως το πρώτο σχολείο για το οποίο έχουμε στοιχεία λειτούργησε στο σπίτι του Νικόλα Ασημάκη, που σήμερα είναι σε άλλη μορφή βέβαια, στην κατοχή του Δημήτρη Κοτσόβολου. Τότε ήταν ένα μικρό μονώροφο κτίριο στο οποίο δίδαξαν κατά καιρούς πολλοί δάσκαλοι και πολλοί «γραμματοδιδάσκαλοι». Το 1918 συναντάμε το σχολείο να στεγάζεται στα Δουβαλαίικα για δυο τουλάχιστον χρόνια. Όμως από το 1914 είχε αρχίσει η κατασκευή νέου σχολείου σε χώρο όπου ο Παναγιώτης Κυριακόπουλος ή Δούβαλης (πεθερός του Μαρινοθοδωράκη) είχε δωρίσει οικόπεδο στην εκκλησία. Το έργο έγινε με προσωπική εργασία των Βλασαίων. Σύμφωνα με στοιχεία που είχαμε συγκεντρώσει από το Νίκο Νέστορα το σχολείο το έχτισε ο πετρομάστορας από τον Αριστομένη Κώστας Σωκρατόπουλος. Πάντως, η ολοκλήρωση του έργου, δηλαδή το αποτελείωμα και του ψηλού κτιρίου όπου θα έμενε ο εκάστοτε δάσκαλος έγινε πολύ αργότερα.

Ας δούμε, όμως, το ιδιοκτησιακό του καθεστώς μια και μπήκε άστοχα τέτοιο θέμα με απρόβλεπτες συνέπειες για το υπό κατάρρευση κτίριο. Το 1926 ο επιθεωρητής Ζαχαρίας Καπερνάρος με έγγραφό του μας πληροφορεί ότι το διδακτήριο παραχωρήθηκε από το εκκλησιαστικό συμβούλιο στο δημόσιο για τη στέγαση του σχολείου. Από εκεί και μετά αρχίζουν μια σειρά από ενέργειες για να χρηματοδοτηθεί από το δημόσιο και να χτιστεί το διώροφο κτίριο. Έτσι με ημερομηνία 30 Ιουνίου 1935 ο τότε υπουργός Θρησκευμάτων και Παιδείας Δ. Χατζίσκος με έγγραφό του ζητά από τις αρμόδιες υπηρεσίες να δώσουν επιχορήγηση 25.000 δρχ. για την ολοκλήρωση του έργου, πράγμα που έγινε λίγο αργότερα. Στις 25 Οκτωβρίου 1935 η δασκάλα Μαρία Μαντάγαρη μαζί με τον πρόεδρο της σχολικής εφορείας Βασίλειο Κοτσόβολο ζητά δεύτερη επιχορήγηση για την αποπεράτωση της στέγης. Το ίδιο είχαν κάνει και στις 3 Σεπτεμβρίου 1935 με την 9^η πράξη ο πρόεδρος της  σχολικής εφορείας Βασίλειος Κοτσόβολος, ο ταμίας Διονύσης Αποστολόπουλος,  και τα μέλη Νίκος Ασημάκης και Μάρκος Κακούρης αφού για μια σειρά έργων όπως η κατασκευή της κύριας πόρτας, η κατασκευή της τσιμεντένιας σκάλας, η κατασκευή των τεσσάρων παραθύρων είχαν ξοδέψει 41.750 δρχ. Το 1936 στις 20 Ιουλίου έχουμε νέα επιχορήγηση από το κράτος. Όταν δασκάλα ήταν η Μαρία Μαντάγαρη η οποία και έκανε δωρεά και δικά της χρήματα στο σχολείο έγινε και η μεταγραφή του σχολείου στα βιβλία Μεταγραφών του τέως δήμου Βουφράδας στο 59 τόμο με αριθ. 105 και με ημερομηνία 20 Ιουλίου 1938. Τη μεταγραφή την υπογράφει ο Μεταγραφοφύλαξ Κώστας Θεοδώρου Μαργέλης. Η μεταβίβαση από τον Ιερό Ναό «Η Κοίμηση της Θεοτόκου» στο τοπικό ταμείο Εκπαιδευτικής Πρόνοιας της κοινότητας Βλάση έγινε με το άρθρο 3 του υπ΄ αρ. 2442 της 22ας Ιουνίου 1920. Η καθ΄ υπόθεση αξία του ανήλθε τότε στις 20.000 δρχ. Η οικία τώρα, το προαύλιο, ο κήπος μεταβιβάστηκαν με το άρθρο 22 του υπ΄ αρ. 5010 του έτους 1931 νόμου, έχοντας την κατοχή, τη νομή και την κυριότητα πλέον το σχολικό ταμείο της στοιχειώδους εκπαίδευσης. Η δε μεταγραφή έγινε με βάση το εδάφιο 1 του άρθρου 22 του νόμου 5019 του 1931. Το 1951 το εκκλησιαστικό συμβούλιο αρχίζει δικαστικό αγώνα να πάρει πάλι πίσω το σχολείο και να υποχρεώσει το δημόσιο να καταβάλλει ενοίκιο για το σχολείο καθώς και αποζημίωση. Στις 19 Δεκεμβρίου 1951 καταθέτει αγωγή κατά του δημοσίου απευθυνόμενη στο ειρηνοδικείο Αθηνών. Στη δικάσιμο της 2ας Φεβρουαρίου 1952 ζητά από το δημόσιο να καταβάλλει το ποσό των 1.125.000 δρχ για μισθώματα από 1-1-1947 μέχρι 31-12-1951. Παράλληλα με την υπ. Αριθ. 121/48 απόφαση του προέδρου των πρωτοδικών το μίσθωμα ορίζεται στις 300 δρχ. Ο δικηγόρος του δημοσίου Φ. Κατσανός καταθέτει έφεση  εκ μέρους του δημοσίου. Η έφεση έγινε στις 3 Νοεμβρίου 1951 προς το Ν.Σ. Κράτους με την υπ΄ αριθ. 8549. Σε εκτέλεση όλων των παραπάνω με βάση την υπ΄αριθ. 108.565/5.168/29-11-51 ο οικονομικός έφορος Καλαμάτας με την υπ΄αριθ. 10.243/14-12-1951 άσκησε εκ μέρους του δημοσίου έφεση. Στην εκδίκαση της έφεσης το δημόσιο αδράνησε για άγνωστους σε μας λόγους και το 1959 το σχολείο πέρασε και πάλι στην κατοχή της εκκλησίας. Από εκεί και μετά τα χρόνια κύλησαν, οι μαθητές του σχολείου όλο και λιγόστευαν και το 1982 έκλεισε οριστικά. Με το  υπ΄ αριθ. 598 έγγραφο του 2^ου γραφείου πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης η κινητή περιουσία του σχολείου μεταφέρθηκε στο Κουρτάκι. Για την ιστορία να αναφέρουμε ότι στις 20-10-1983 έγινε η παράδοση του αρχείου του σχολείου από τον πρόεδρο της σχολικής εφορίας Νίκο Κακούρη στο δάσκαλο Κουρτακίου Γεώργιο Γιαννόπουλο.

Αυτή είναι η ιστορία του δημοτικού σχολείου Βλάση που χτίστηκε και λειτούργησε με την αγάπη των Βλασαίων που δεν ήθελαν να έχουν τα παιδιά τους αγράμματα. Το χρέος το δικό μας είναι να αφυπνιστούν οι συνειδήσεις των σημερινών  απανταχού Βλασαίων και να αναλάβουν τις ευθύνες τους απέναντι στους προγόνους τους και απέναντι στην ιστορία του χωριού. Που σημαίνει στην πράξη ότι τα κτίριο δε θα πρέπει να εγκαταλειφθεί στη μοίρα του. Ο σύλλογος έκανε κάθε δυνατή προσπάθεια σ΄ αυτή την κατεύθυνση. Έφτιαξε τη μελέτη ανακαίνισης το 2007 και εξασφάλισε χρηματοδότηση από τον ΟΣΚ. Δυστυχώς η δημοτική αρχή τίναξε το έργο στον αέρα όταν έθεσε θέμα ιδιοκτησιακού καθεστώτος.

ΠΗΓΑΙΝΕ ΣΤΗΝ ΑΡΧΗ

Μεταγραφική πράξη του σχολείου Βλάση  έτους 1938

Μαθητές από Βλάση και Κουρτάκι

Μαθητές δημοτικού σχολείου Βλάση έξω από την εκκλησία

Η φωτογραφία είναι από τη σχολική χρονιά 1971-1972. Οι μαθητές του δημοτικού σχολείου Βλάση, σε γραμμές, στο δρόμο μπροστά από την εκκλησία του χωριού. Σημαιοφόρος ο Ηλίας Αποστολόπουλος του Νικολάου, αριστερά του η Ευδοξία Αποστολοπούλου του Πέτρου και δεξιά του η Θεοδωρακοπούλου Σταυρούλα του Αντωνίου

ΠΗΓΑΙΝΕ ΣΤΗΝ ΑΡΧΗ

Οι διατελέσαντες δάσκαλοι στο Βλάση

Στο δημοτικό σχολείο Βλάση δίδαξαν σπουδαίοι παιδαγωγοί τα ονόματα των οποίων παραθέτουμε στη συνέχεια: Χουλιάρας Σταύρος, Κωνσταντινέας, Μπουκέας, Φουρναράκος, Παναγουλάκος, Κουμουτσέας, Μπουρίκα, Μαντάγαρη Μαρία, Καφίρης, Μπάρκας, Βαμβακάς Ηλίας, Σπηλιώτης Νικόλαος, Συρόπουλος Βασίλειος, Νικολακοπούλου Μαρία, Μιχαλάκης Μανώλης και Μπαϊρακτάρης Βασίλης.

Η δασκάλα Μάστορα - Μαντάγαρη Μαρία

Αν και έχουν περάσει τόσα και τόσα χρόνια στη μνήμη των Βλασαίων  έχει χαρακτεί με ανεξίτηλα γράμματα το θετικότατο έργο της δασκάλας Μαντάγαρη-Μάστορα Μαρίας. Είχε γεννηθεί στην Καρδαμύλη το 1903. Παντρεύτηκε τον αείμνηστο συμπατριώτη μας γιατρό Αντώνη Μάστορα. και απόκτησαν τα παιδιά Γιώργο το 1929 ο οποίος έγινε ανώτερος αξιωματικός του στρατού, Σταυρούλα το 1931 η οποία σπούδασε καθηγήτρια φιλόλογος, Παναγιώτα το 1937 η οποία σπούδασε δασκάλα, Αθανασία το 1942 η οποία σπούδασε δασκάλα, Κωνσταντίνο το 1946 ο οποίος είναι τελωνειακός υπάλληλος.  Η Μαρία Μαντάγαρη μετά το γάμο της εγκαταστάθηκε στο Βλάση, αντικατάστησε τη δασκάλα Μπουρίκα, αναλαμβάνοντας τη μόρφωση των παιδιών του χωριού μας. Θρανία στο σχολείο δεν υπήρχαν, οι μαθητές κάθονταν σε σκαμνάκια και το κτίριο ήταν σε άθλια κατάσταση. Μέσα σε λίγα χρόνια τα πάντα είχαν αλλάξει. Με την αγάπη και τη φροντίδα της δασκάλας το σχολείο απέκτησε θρανία, βιβλιοθήκη και πίνακα, το κτίριο επισκευάστηκε και κατασκευάστηκε και δεύτερο κτίριο στο οποίο έμενε ο εκάστοτε  δάσκαλος. Τα χρήματα δεν έφταναν και η ίδια η δασκάλα χρηματοδότησε από τις προσωπικές της οικονομίες με 7.000 δρχ την αποπεράτωση των εργασιών. Τόσο αγαπούσε τη δουλειά που έκανε. Τόσο αγαπούσε το Βλάση και τη σπουδάζουσα νεολαία του χωριού μας. Ακόμα με δικές της ενέργειες το σχολείο έλυσε το ιδιοκτησιακό του καθεστώς, πέρασε στο δημόσιο και εξασφαλίστηκαν οι αναγκαίες χρηματοδοτήσεις. Στον τομέα του παιδαγωγικού έργου δεν υπάρχουν λέξεις αξίες να περιγράψουν την προσφορά της δασκάλας Μαντάγαρη Μαρίας. Μιλήσαμε με αρκετούς μαθητές της, μεγάλοι πλέον σήμερα στην ηλικία, και διαπιστώσαμε ότι όλοι μα όλοι τη θυμούνται έχοντας θετικές αναμνήσεις και αναγνωρίζοντας το μεγάλο της παιδαγωγικό και διδακτικό έργο. Στη φωτογραφία τη βλέπουμε να κάθεται σε θρανίο της παιδαγωγικής ακαδημίας Τρίπολης τότε που ήταν σπουδάστρια.

ΠΗΓΑΙΝΕ ΣΤΗΝ ΑΡΧΗ

Ο δάσκαλος Γιάννης Μπάρκας

Ο Γιάννης Μπάρκας είχε γεννηθεί το 1914 και πέθανε το 1970. Υπήρξε άριστος παιδαγωγός με πλούσιο έργο. Διαδέχτηκε στο Βλάση το δάσκαλο Καφίρη. Παντρεύτηκε όταν βγήκε σε σύνταξη και απέκτησε δυο κόρες.

ΠΗΓΑΙΝΕ ΣΤΗΝ ΑΡΧΗ

Ο Δάσκαλος Ηλίας Βαμβακάς

Οι αναμνήσεις όσων είχαμε την τύχη να έχουμε δάσκαλο τον Ηλία Βαμβακά είναι θετικότατες, όπως θετικότατη είναι και η άποψη της κοινωνίας γι΄ αυτόν. Σμίλευε ψυχές, δημιουργούσε στο πέρασμά του έργο, η κοινωνία τον εκτιμούσε και τον εκτιμά ιδιαίτερα. Συνταξιούχος τώρα πια ζει στην Καλαμάτα διατηρώντας τη ζωντάνια και τη φρεσκάδα που είχε ο λόγος του τότε που ήταν μάχιμος εκπαιδευτικός. Ήταν και είναι ένα αξιοσέβαστο πρόσωπο.

Στη φωτογραφία βλέπουμε μαθητές του δημοτικού σχολείου Βλάση με το δάσκαλό τους Ηλία Βαμβακά το 1966. Με κάθε επιφύλαξη διακρίνουμε στην πρώτη σειρά κάτω απ΄ αριστερά: Νίτσα Μητροπούλου, Γεωργία Τζάνου, Κωστούλα Μαρινοπούλου, Βασιλική Κοτσοβόλου, Μαρία Μαρινοπούλου, άγνωστη, Αναστασία Τζάνου. Στο μέσο της φωτογραφίας από αριστερά: Γεωργία Μάστορα, Φώτης Βαμβακάς, Γεωργία Ζάκη. Από αριστερά πάνω: Δημήτρης Κοτσόβολος, Δημήτρης Τζάνος, Γιάννης Τσάκαλης, Θόδωρος Ασημάκης, Περικλής Κακούρης, Γιώργος Τσάκαλης, Βασίλης Ασημάκης, Νίκος μάστορας, Δημήτρης Κακούρης

    Ο Ηλίας Βαμβακάς γεννήθηκε στο Χατζή το 1929. Τελείωσε το γυμνάσιο Πύλου το σχολικό έτος 1947-1948. Τα σχολικά έτη 1949-1950 και 1950-1951 φοίτησε στη Μαράσλειο Παιδαγωγική Ακαδημία Αθηνών. Αποφοίτησε με το γενικό βαθμό 8,04. Υπηρέτησε τη θητεία του στο στρατό ως στρατιώτης (γραφέας στο στρατολογικό γραφείο του ΚΕΝ Καλαμάτας). Όταν εκπλήρωσε τις στρατιωτικές υποχρεώσεις ξεκίνησε μια λαμπρή πορεία στην εκπαίδευση. Υπηρέτησε για ένα χρόνο στο δημοτικό σχολείο Μεταμόρφωσης (Σκάρμιγκα) και ένα χρόνο στο δημοτικό σχολείο Παπαφλέσσα (Κοντογόνι). Στη συνέχεια διορίστηκε στο δημοτικό σχολείο Βλάση. Έμεινε στο χωριό μας επτά ολόκληρα χρόνια. Τότε πρόεδρος στο Βλάση ήταν ο Δημητράκης Κακούρης, γραμματέας ο Θεόδωρος Μάστορας και ιερέας ο Ασημάκης Σπυρίδωνας. Αξίζει να σημειωθεί ότι στο Βλάση γεννήθηκαν και τα δυο του παιδιά, ο Φώτης και η Σταυρούλα. Ως δάσκαλος, ως παιδαγωγός ήταν από τους καλύτερους που πέρασαν από το Βλάση. Εργατικός, δραστήριος, ένας υπέροχος άνθρωπος που οι μαθητές του μόνο καλά λόγια λέγουν γι΄ αυτόν. Αγάπησε το Βλάση και αγαπήθηκε από τους Βλασαίους.

Φεύγοντας από το Βλάση τοποθετήθηκε στο δημοτικό σχολείο Σπερχογείας όπου δίδαξε για επτά χρόνια. Στη συνέχεια δίδαξε για έντεκα χρόνια στο 20^ο δημοτικό σχολείο Καλαμάτας. Έκλεισε την εκπαιδευτική του καριέρα στο 5^ο δημοτικό σχολείο Καλαμάτας.

Ο Ηλίας Βαμβακάς είναι παντρεμένος με την Ελένη Μαθιοπούλου από τη Μεταμόρφωση. Απόκτησαν δυο παιδιά το Φώτη που είναι γιατρός ορθοπεδικός στην Καλαμάτα και έχει τρία αγόρια τον Ηλία, το Βασίλη και τον Κωνσταντίνο και τη Σταυρούλα που είναι παντρεμένη στην Αθήνα με το Χρήστο Μπλέτα, αρχισυντάκτη στο περιοδικό «Έψιλον» της Κυριακάτικης Ελευθεροτυπίας και έχει ένα αγόρι το Γιώργο και μια κόρη την Έλλη.

Ο Ηλίας Βαμβακάς ασχολήθηκε και με το συνδικαλιστικό κίνημα. Το 1963-1964 τον συναντάμε να είναι  μέλος του διοικητικού συμβουλίου του Συλλόγου δασκάλων Πυλίας. Το 1974-1975 μέλος του διοικητικού συμβουλίου του Συλλόγου Δασκάλων Καλαμάτας και το 1975-1976 αντιπρόεδρος του ίδιου συλλόγου. Αντιπροσώπευσε τους δασκάλους και σε γενικές συνελεύσεις της ΔΟΕ. Το 1977 τα διοικητικά συμβούλια των συλλόγων δασκάλων της Μεσσηνίας την εξέλεξαν αιρετό εκπρόσωπό του στο ΠΥΣΠΕ του νομού Μεσσηνίας. Με απόφαση του Υπουργείου Παιδείας του δόθηκε ο βαθμός του Επιθεωρητή Β'. Συνταξιοδοτήθηκε το 1986  και όπως προαναφέραμε σήμερα διαμένει στην Καλαμάτα.

ΠΗΓΑΙΝΕ ΣΤΗΝ ΑΡΧΗ

Ο δάσκαλος Νικόλαος Σπηλιώτης

Η καταγωγή του ήταν από το χωριό Πήδημα. Διαδέχτηκε στο Βλάση τον δάσκαλο Ηλία Βαμβακά και δίδαξε στο χωριό πέντε χρόνια.

ΠΗΓΑΙΝΕ ΣΤΗΝ ΑΡΧΗ

Το διδακτήριο του δημοτικού σχολείου όπως ήταν το 2001

ΠΗΓΑΙΝΕ ΣΤΗΝ ΑΡΧΗ