Η ΕΛΕΥΣΗ ΝΕΩΝ ΚΑΤΟΙΚΩΝ

Κατά τη δεύτερη περίοδο τουρκικής κατοχής έχουμε μεγάλες μετακινήσεις πληθυσμών στοεσωτερικό της Πελοποννήσου, που οφείλονταν στις άθλιες συνθήκες διαβίωσης, στην καταπίεση Τούρκων παραγόντων της περιοχής, στις μεταδοτικές αρρώστιες και σε πράξεις αντίστασης των καταπιεσμένων και αδικημένων Ελλήνων. Αποτέλεσμα αυτών των μετακινήσεων ήταν να έρθουν και σταχωριά της Βουφράδας νέοι κάτοικοι.

Τρεις ήταν οι κύριες πηγές προέλευσης των νέων κατοίκων που εγκαταστάθηκαν στη Βουφράδα:

Α' Το χωριό Αρκουδόρεμα: Το Αρκουδόρεμα βρισκόταν στην καρδιά του ελατοδάσους του Μαινάλου. Ήταν ένα ζωντανό χωριό, λημέρι της κλεφτουριάς (1). Στις αρχές του 19^ου  αιώνα είχε 900 κατοίκους, ενώ στις αρχές του 20^ου  μόνο 30.

Το αδούλωτο αυτό ορμητήριο και κρησφύγετο των κλεφτών προσέφερε ανυπολόγιστες υπηρεσίες στοέθνος. Δεν υπάρχουν λέξεις άξιες για να περιγράψει κανείς όλα όσα προσέφεραν στην πατρίδα οι κάτοικοι του χωριού αυτού (2).

Στα χρόνια της δεύτερης Τουρκοκρατίας, οι Αρκουδορεματίτες συνήθιζαν να περνούν με τα κοπάδια τους το χειμώνα σταχωριά της Πυλίας και ιδιαίτερα της Βουφράδας. Με την πάροδο του χρόνου πολλοί απ' αυτούς εγκαταστάθηκαν σταχωριά αυτά μόνιμα.

Εξάλλου, όταν οι Κολοκοτρωναίοι λήστεψαν τον πρωτοσύγκελλο Ανδριανόπουλο που μετέφερε τα δικαιώματα της Μεγάλης Εκκλησίας, οι Τούρκοι έκαψαν το Αρκουδόρεμα. 'Ετσι πολλοί «...τραβάνε για το οροπέδιο της Αβαρνίτσας και κρύβονται σταδάση του Λυκόδημου, άλλοι κατορθώνουνε να μείνουνε κάτω από την προστασία των ισχυρών Μοραγιάννηδων, Δεληγιαννέων κρυπτόμενοι σε μέρη που δεν μπορούνε να ελέγξουνε οι Τούρκοι" (3).

Ο Φωτάκος στο «Βίοι Πελοποννησίων ανδρών-Αδάμ Κορέλλας", αναφέρει ότι κατά την έναρξη της Επανάστασης οι Αρκουδορεματίτες που παραχείμαζαν στην Πυλία προσέφεραν τεράστιες υπηρεσίες στις πολιορκίες των μεσσηνιακών φρουρίων.

Πολλοί κάτοικοι των χωριών Κοντογόνι, Βλάση(4), Βλαχόπουλο, Κουρτάκι, Ρομίρι κ.ά. έχουν καταγωγή από το Αρκουδόρεμα. Οι ρίζες των Κακουραίων, των Κονταίων, των Τσακαλαίων, των Κοτσοβολαίων, των Δρακοπουλαίων, των Δημητρακοπουλαίων, των Καραμπελαίων (5) κ.ά. είναι στο θρυλικό Αρκουδόρεμα.

Β' Το χωριό Βαρυμπόμπη(6): Την ίδια χρονική περίοδο έχουμε μετακίνηση πληθυσμού από το χωριό Βαρυμπόμπη στα χωριά της Βουφράδας. Το «πηγάδι του Μάστορα» που βρίσκεται στο Ματαράγκα το έφτιαξαν οι Ντουρταίοι που ήρθαν από τη Βαρυμπόμπη.

Τα επίθετα Μάστορας, Θεοδωρακόπουλος, Μητρόπουλος, Αποστολόπλος κ.λπ. έχουν τις ρίζες τους στο χωριό αυτό.

Το χωριό Βαρυμπόμπη που βρίσκεται στην Τριφυλία μετονομάστηκε σε Μοναστήρι. Με το διάταγμα της 4^ης Νοεμβρίου1927 που δημοσιεύτηκε στο ΦΕΚ 306/1927 τόμος Α', μετονομάστηκε σε Αριά και τον επόμενο χρόνο μετά από πίεση κατοίκων, με το διάταγμα της 19^ης Ιουλίου1928 που δημοσιεύτηκε στο ΦΕΚ 156/1928. τόμος Α', ονομάστηκε ξανά Μοναστήρι.

Γ' Το χωριό Κλέσουρα: Στο χωριό Κλέσουρα ή Κλιέσουρα ζούσε η μεγάλη οικογένεια των Τσεκαίων, που για άγνωστη αιτία ήρθε και εγκαταστάθηκε στα χωριά της Βουφράδας και συγκεκριμένα στα Φουρτζοκρέμμυδα.

Οι σημερινές οικογένειες των Νικοπουλαίων, των Τσεκαίων, των Δημητρακοπουλαίων και των Σταυροπουλαίων έχουν τις ρίζες τους στους Τσεκαίους από το χωριό Κλέσουρα.

Με το βασιλικό διάταγμα της 11^ης Νοεμβρίου 1959 που δημοσιεύτηκε στο ΦΕΚ16/1960, τόμος Α', το χωριό Κλέσουρα μετονομάστηκε σε Αμφιθέα (7).

Πέρα όμως από τις παραπάνω πηγές προέλευσης, έχουμε ενδείξεις μετακίνησης πληθυσμού και από το χωριό Λυκουδέσι (8). Τα επίθετα Μπούζας και Κουτσουμπός (9) μάλλον έχουν τις ρίζες τους στο χωριό αυτό.

	Η εκκλησία της Κοίμησης της Θεοτόκου είναι το μόνο κτίριο που έχει απομείνει από το θρυλικό Αρκουδόρεμμα. Είναι το μόνο απομεινάρι που στέκεται ακόμη στα πόδια του για να θυμίζει το αδούλωτο ορμητήριο και κρησφύγετο των κλεφτών (Σχ. Στ. Καλυβιώτης).

 ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΚΕΣ ΠΑΡΑΠΟΜΠΕΣ ΚΑΙ ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ

1. Το Αρκουδόρεμα διατηρήθηκε ως οικισμός μέχρι το 1928, οπότε έπαψε να υπάρχει με το διάταγμα της 23ης-11 που δημοσιεύθηκε στο ΦΕΚ 246/1928 και οι λιγοστοί κάτοικοί του εγκαταστάθηκαν σε χωριά των επαρχιών Πυλίας, Τριφυλίας και Πατρών.

2. Ι. ΖΑΧΑΡΟΠΟΥΛΟΣ: Αρκαδία (ιστορία -λαογραφία -τέχνη -σύγχρονη ζωή), Τρίπολη, σελίδα 49.

3. ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ ΔΗ Μ. ΚΑΛΔΗΣ: Οι Κυνηγιώτες στην Επανάσταση του 1821, Αθήνα, 1983, σελίδα 25.

4. Στο Βλάση υπάρχει σήμερα τοπωνύμιο "Αρκουδόρεμα".

5. ΣΤΑΘΗ ΗΛ. ΠΑΡΑΣΚΕΥΟΠΟΥΛΟΥ: Το Μύρου και το Αλημάκι, Κυπαρισσία, 1983, σελίδα 80.

6. Το χωριό Βαρυμπόμπη, που μετονομάστηκε σε Μοναστήρι, είναι ένα ορεινό χωριό που ως το 1912 ανήκε στο δήμο Β' τάξης Αετού. Έχει υψόμετρο 600 μέτρα. Ο πληθυσμός του παρουσίασε την παρακάτω εξέλιξη:

7. Η Αμφιθέα βρίσκεται βορειοανατολικά της Κυπαρισσίας. Συνδέεται με τα χωριά Κάτω Αμφιθέα, Άγιο Πέτρο και Άγιο Νικόλαο. Αναγνωρίστηκε κοινότητα το 1912 με το Β.Δ. της 31ης-8 που δημοσιεύθηκε στο ΦΕΚ 262/1912, τόμος Α', αφού αποσπάστηκε από το δήμο Δωρίου. Έχει υψόμετρο 230 μέτρα. Στην κοινότητα υπάρχουν 100 κατοικίες (κατοικημένες και ακατοίκητες). Τα περισσότερα σπίτια είναι ισόγεια και χτίστηκαν την περίοδο 1900-1965.

8. Η σημερινή ονομασία του χωριού Λυκουδέσι είναι Χρυσικός και ανήκει στην επαρχία Τριφυλίας. Το 1889 είχε 194 κατοίκους, ενώ το 1928 είχε 368.

9. ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΑΘ. Μπουζας: Το Λυκουδέσι (ιστορία -λαογραφία), Αθήνα, 1982, σελίδα 54 και 62.