ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΑΠΑΝΤΑΧΟΥ ΒΛΑΣΑΙΩΝ
«ΤΟ ΒΛΑΣΗ»
Η ΖΩΗ ΤΩΝ ΚΑΤΟΙΚΩΝ ΤΗΣ ΒΟΥΦΡΑΔΑΣ ΚΑΤΑ ΤΗ ΔΕΥΤΕΡΗ ΕΝΕΤΟΚΡΑΤΙΑ
Η ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ ΤΗΣ ΣΤΑΦΙΔΑΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΕΛΙΑΣ
Η πολιτική των Ενετών εξελισσόταν σε βάθος χρόνου και ήταν φοβερά επικίνδυνη για τους ντόπιους κατοίκους. Μέσα σ' αυτή την ύπουλη τακτική ήταν και το σχέδιο μεταφοράς νέων κατοίκων στη Μεσσηνία από τη Ρούμελη το 1691. Για να διχάσουν το λαό, οι Ενετοί έδωσαν στους μετανάστες περισσότερα προνόμια. Έτσι δημιούργησαν κατηγορίες σκλάβων, με το σκεπτικό ν' αρχίσουν, μετανάστες και ντόπιοι, τη φαγωμάρα μεταξύ τους. Το 1690 ολόκληρη η Πελοπόννησος είχε πληθυσμό 86.464 κατοίκους και μέσα σε μια δεκαετία με τη μεταφορά των Ρουμελιωτών ο πληθυσμός έφτασε τις 259.546 κατοίκους.
Ένα ακόμη ύπουλο σχέδιο που έθεσαν σε εφαρμογή οι Ενετοί ήταν αυτό της καλλιέργειας σταφίδας.
Οι κάτοικοι της Βουφράδας δεν είχαν ασχοληθεί με την καλλιέργεια της σταφίδας. Εξάλλου, το μεγαλύτερο μέρος της Βουφράδας το κάλυπταν λόγγοι. Οι Ενετοί, γνώστες της αξίας της σταφίδας, κάτι που μαρτυρούν και οι στίχοι (1):
α. "Η σταφίδα έχει τη δύναμη
του Δόγη της Βενετίας,
δίνει τη ζωή, δίνει το θάνατο,
κάνει νέα τη γριά»
και
β. "Λαμπρά εσηκώθηκε,
επουλήθηκε όλη η σταφίδα,
η σωτηρία των πτωχών
και των πλουσίων ελπίδα»,
έφεραν μαζί τους αρκετούς ειδικούς και πίεσαν το λαό να ξελογγώσει το έδαφος και να το καλλιεργήσει με σταφίδες. Με βαριά καρδιά, οι κάτοικοι της Βουφράδας κάτω από τις συνεχείς πιέσεις των νέων κατακτητών δούλευαν μέρα νύχτα, ξελογγώνοντας στρέμματα και στρέμματα για να τα φυτέψουν με σταφίδες, ελιές και αμπέλια. Κι όταν αυτά άρχισαν να αποδίδουν τους πρώτους καρπούς, μπήκε σε εφαρμογή το σχέδιο των Ενετών. Έφτιαξαν ένα κτηματολόγιο και κατάργησαν αμέσως την ατομική ιδιοκτησία. Όλες οι καλλιέργειες της Βουφράδας πέρασαν στα χέρια των Ενετών, που τις ενοικίαζαν με δημοπρασίες στους κατοίκους. Η απελπισία για την πλεονεξία των Ενετών μπήκε στην καρδιά των ανθρώπων. Από ένα σημείο και πέρα, τους κατοίκους της Βουφράδας δεν τους ενδιέφερε αν ήταν σκλάβοι κάτω από τον Ενετό ή τον Τούρκο κατακτητή.
Το άλλο κύριο προϊόν της Βουφράδας ήταν το ελαιόλαδο. Το 1690 οι Ενετοί εξανάγκασαν τους κατοίκους να προβούν σε ανανέωση των υπαρχόντων ελαιώνων καθώς και σε συστηματική φύτευση νέων. Η παραγωγή λαδιού στη Μεσσηνία τη χρονιά 1711-1712 έφτασε τα 7.000 bottes (2) σύμφωνα με την έκθεση του τοπικού προβλεπτή της Κορώνης Zaccaria Bembo (3). Απ’ αυτή την παραγωγή μόνο 600 βαρέλια άφησαν οι Ενετοί για κατανάλωση στη Μεσσηνία. Εδώ φαίνεται καθαρά η μεγάλη πλεονεξία τους. Η τιμή του λαδιού σύμφωνα με τον προβλεπτή Bembo τον Οκτώβριο -Νοέμβριο του 1711 ήταν 4,5 ρεάλια το βαρέλι, το Δεκέμβριο του 1711 -Ιανουάριο του 1712 ήταν 5 ρεάλια, το Φεβρουάριο -Μάρτιο του 1712 ήταν 2 τσεκίνια και τον Απρίλιο -Μάιο του ίδιου έτους ήταν 6 ρεάλια.
Η απληστία και η κτηνωδία του Ενετού κατακτητή φαίνεται από τις συμβουλές και τις προτροπές του ιστορικού Fra Paulo Sarpi, στις αρχές της Βενετίας, όπως τις παρουσιάζει ο Δημήτριος Δουκάκης (4). Μέσα απ' αυτές τις προτροπές διαπιστώνει κανείς πόσο στυγνός ήταν ο κατακτητής , παρά το πολιτικό προσωπείο που πολλές φορές παρουσίαζε για να φαίνεται καλύτερος από τον ανατολίτη Τούρκο. Προτρέπει λοιπόν ο Fra Paulo Sarpi τους κατακτητές: «Εν ταις αποικίαις μνηστέον ότι οι Έλληνες εισίν άπιστοι, και μετ' ου πολύ ακόπως θα επανέλθωσιν υπό τον ζυγόν των Τούρκων' μεταχειρίσθητε αυτούς ως τ' άγρια θηρία, εκριζούντες τους οδόντας και όνυχας, και εξευτελίζοντες αυτούς, προ πάντων δε αφαιρούντες παν όργανον πολεμικόν. Άρτος και ξύλον, ιδού ό,τι αυτοίς αρμόζει. Φυλάξωμεν την ευσπλαχνίαν ημών διά καλυτέραν περίστασιν...».
Δυστυχώς, για την περίοδο αυτή δεν έχουμε συστηματικές ανασκαφές παρά μόνο τυχαία ευρήματα, όπως αυτό του έτους 1994.
Στις 16 lουνίου 1994, σε περιοχή του Χατζή και στο κτήμα του Κυρ. Δημ. Μπούκα βρέθηκαν 1.198 χάλκινα νομίσματα της περιόδου που εξετάζουμε. Τα νομίσματα αυτά έφεραν στη μια όψη παράσταση σταυρού και στην άλλη παράσταση του λέοντος του Αγίου Μάρκου (5) και όλα παραδόθηκαν στην αρχαιολογική υπηρεσία.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΚΕΣ ΠΑΡΑΠΟΜΠΕΣ ΚΑΙ ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ
Εφημερίδα «Μεσσηνιακός Λόγος", αρ. φ. 254, 16-6-1994.