Του Τάσου Αποστολόπουλου

Γι’ αυτούς που εκτιμούν ότι το πρόβλημα του ΠΑΣΟΚ είναι το πολιτικό του στίγμα, γι’ αυτούς που εκτιμούν ότι των προσώπων πρέπει να προηγούνται οι πολιτικές, γι’ αυτούς που εκτιμούν ότι το πρόβλημα δεν είναι ο επικεφαλής μιας κομματικής πυραμίδας αλλά η καθαρή πολιτική πρόταση, γι’ αυτούς που αντιστέκονται στην στρατηγική των δυνάμεων εκείνων που επιθυμούν να επιβάλλουν ηγεσίες μέσα από τηλεοπτικά παράθυρα, στιγμιαίες δημοσκοπήσεις και βιαστικές, χωρίς περιεχόμενο διαδικασίες, η εθνική συνδιάσκεψη είναι καθοριστική για την πορεία του κινήματος. Η διαδικασία της Εθνικής Συνδιάσκεψης μπορεί και πρέπει να μας δώσει την καθαρή και ορατή απ’ όλους μας πολιτική πρόταση που θα μας εξασφαλίσει μια νέα δυναμική, ικανή να δημιουργήσει πλειοψηφίες που θα μας επιτρέψουν να περάσουμε και πάλι στην πρωτοπορία. Με λίγα λόγια εδώ και τώρα οφείλουμε να ξεκαθαρίσουμε, τι ΠΑΣΟΚ θέλουμε και με ποιες κοινωνικές συμμαχίες θα πορευτούμε. Δε μπορεί να συνεχίσουμε να είμαστε με όλους και με όλα. Δε μπορεί να στρογγυλοποιούμε καταστάσεις κατεβάζοντας τον πήχη.

Μετά το 1974 η ιδεολογική οριοθέτηση ήταν το «αριστερό» και το «δεξιό». Πάνω σ’ αυτή τη γραμμή τοποθετήθηκαν και οι πολιτικοί σχηματισμοί που δημιουργήθηκαν στη χώρα μας μετά την πτώση της δικτατορίας.

Η γραμμή αυτή εξέφραζε ιδεολογίες, αρχές, πορείες, νοοτροπίες και πρακτικές. Ήταν έντονα φορτισμένη από στοιχεία του μεσοπολέμου, του εμφυλίου, της μετεμφυλιακής κατάστασης και των συνεπειών που δημιούργησε η δικτατορία. Ανάλογα με τη θέση που κατείχαν στην οριογραμμή οι πολιτικοί σχηματισμοί έδιναν το στίγμα τους, διαμόρφωναν τον πολιτικό τους λόγο, αποτύπωναν προτάσεις, προγράμματα, πρακτικές,

πραγματοποιούσαν τις κοινωνικές τους συμμαχίες και εξέφραζαν κοινωνικές δυνάμεις.

   Τα δεδομένα που δημιούργησαν οι ραγδαίες εξελίξεις με την πτώση του υπαρκτού σοσιαλισμού σε συνδυασμό με πολιτικές διεργασίες που πραγματοποιήθηκαν στη χώρα μας, ιδιαίτερα την περίοδο της διακυβέρνησης της Ελλάδας από τη σύμπραξη αριστεράς και δεξιάς, αλλά και αργότερα, διαμόρφωσαν μια περιρρέουσα ατμόσφαιρα σύγχυσης αλλά και αμφισβήτησης της μέχρι τότε γραμμής ιδεολογικής οριοθέτησης. Ο πολίτης βρέθηκε μπροστά σε απομυθοποιήσεις συμβόλων, προσώπων, πρακτικών και ιδεολογιών.

Αυτό τον έκανε και τον κάνει συχνά-πυκνά να λέει με παράπονο και απαισιοδοξία ότι «όλοι ίδιοι είναι», ότι «δεν υπάρχει διαφορά στα πολιτικά κόμματα», ότι «η πρακτική τους είναι πανομοιότυπη»….

Το αποτέλεσμα είναι η αδιαφορία των πολιτών για την πολιτική, η απομάκρυνση από τα κοινά, η απομαζικοποίηση των συλλογικών εκφράσεων, η εύκολη μετακίνηση από κόμμα σε κόμμα, η ισοπέδωση και η συνολική απαξίωση, η κυριαρχία των μέσων μαζικής ενημέρωσης. Είναι άραγε τυχαίο  ότι  στις πρόσφατες εκλογές 1.200.000 ψηφοφόροι άλλαξαν κόμμα;

Η πολιτική ατζέντα διαμορφώνεται πλέον από τα Μέσα Μαζικής ενημέρωσης χωρίς καμιά ιδεολογική οριοθέτηση. Αυτά πλέον θέλουν να κυριαρχήσουν αν δεν έχουν κυριαρχήσει πάνω στην πολιτική.

Είναι φανερό ότι μια άλλη γραμμή ιδεολογικής οριοθέτησης απαιτείται, ξεκάθαρη στα μάτια της κοινωνίας που θα δημιουργεί νέα δεδομένα.

Αυτή, η οριογραμμή πρέπει με σαφήνεια να διαχωρίζει το «προοδευτικό» από το «συντηρητικό». Το ΠΑΣΟΚ άμεσα οφείλει να ξεκαθαρίσει το ομιχλώδες τοπίο και να οριοθετήσει και πάλι, σε νέα βάση, την ιδεολογική γραμμή, τοποθετώντας, πρώτο, αυτό τον εαυτό του στην οριογραμμή. 

Καθορίζοντας το ΠΑ.ΣΟ.Κ. τα όρια του και  την ιδεολογική του ταυτότητα «στον προοδευτικό χώρο» δημιουργεί   μια νέα συνείδηση πραγμάτων και αναγκάζει και τους άλλους πολιτικούς σχηματισμούς να αποτυπώσουν το δικό τους στίγμα.

Αυτή η διεργασία είναι τρομερά δύσκολη αφού πρέπει να επανεξετάσεις ως κόμμα θέσεις, προγράμματα, διαδρομές, στρατηγικές  και πρακτικές του παρελθόντος.

Πρέπει με σαφήνεια να αποτυπώσεις το νέο σου πολιτικό στίγμα στη νέα οριογραμμή και να εκφράσεις κοινωνικά όνειρα και ελπίδες. Να συνεγείρεις συνειδήσεις και να αποδείξεις ότι έχεις εγκαταλείψει ηγεμονικούς εγωισμούς και απρεπείς συμπεριφορές. Να κρατήσεις τα θετικά της ιστορικής σου διαδρομής που είναι συμβατά με τη νέα σου θέση στην οριογραμμή (άλλωστε είναι τόσα πολλά ) και να εγκαταλείψεις παρωχημένες θέσεις και ασύμβατα.  Να κυριαρχήσεις στην προοδευτική αριστερή πτέρυγα διαμορφώνοντας νέους όρους στο πολιτικό γίγνεσθαι.

 Όλα αυτά η νεολαία μας τα αποτύπωσε με το σύνθημα «Γιώργο άλλαξε τα όλα» που βρήκε τη λυσσαλέα αντίδραση των αξιωματούχων που φοβήθηκαν ότι θα έχαναν πολιτικές, κομματικές και τοπικές εξουσίες. Που ανάγκασαν το ΠΑΣΟΚ και τον Πρόεδρο να πορευτούν με συμβιβασμούς, ισορροπίες και μέσους όρους.

Η σαφήνεια και  η καθαρότητα της πολιτικής μας γραμμής, θα δημιουργήσουν μια νέα δυναμική, μια νέα πολυσυλλεκτικότητα στο Κίνημά μας γιατί η πολυσυλεκτικότητα είναι αποτέλεσμα μιας σαφούς πολιτικής αντίληψης για τα πράγματα, είναι αποτέλεσμα των κοινών μας αξιών και στάσεων, του ήθους και του ύφους, με τα οποία ασκούμε την εξουσία.

 Το ερώτημα για μας δεν είναι ποιο πρόσωπο κερδίζει τη Νέα Δημοκρατία αλλά ποιο ΠΑΣΟΚ κερδίζει τη Νέα Δημοκρατία και γιατί;

 Οι  διαφορές της Νέας Δημοκρατίας  και του ΠΑΣΟΚ δεν πρέπει να είναι μόνον οικονομικές και διαχειριστικές.  Πρέπει να είναι και ιδεολογικές και  κοινωνικές και αξιακές. Να είναι διαφορές αρχών, που εμπνέουν βαθιά διαφορετικές επιλογές και πολιτικές. Θα πρέπει να μας χωρίζουν από το συντηρητικό χώρο, τεράστιες διαφορές που να έχουν να κάνουν με το  πώς αντιλαμβανόμαστε τον σημερινό κόσμο, πώς σκεφτόμαστε τους ανθρώπους, τις ανάγκες τους, τις ελπίδες τους, την αξιοπρέπειά τους.

Το ΠΑΣΟΚ πρέπει να εκφράσει τη συνείδηση των αδύναμων, των λιγότερο ευνοημένων στη ζωή, των ανθρώπων της εργασίας και του μόχθου, της νέας γενιάς και των απόμαχων της ζωής. Τη φωνή μιας Δίκαιης Κοινωνίας, που επενδύει στις δημιουργικές, κοινωνικές δυνάμεις, οι οποίες επιζητούν την πρόοδο, με αξιοκρατία, αξιοπρέπεια, διαφάνεια και δικαιοσύνη.

Το ΠΑΣΟΚ πρέπει να κάνει λάβαρό του την αναδιανομή του εισοδήματος και να σταθεί εμπόδιο στις δυνάμεις εκείνες που θέλουν και στην Ελλάδα το 1/3 του πληθυσμού να κατέχει τα πάντα και τα 2/3 να βυθίζονται όλο και περισσότερο στη φτώχια και στο περιθώριο.

Εκείνο που θα μας ενώνει μετά την 11^η Νοεμβρίου είναι η πρότασή μας και το αξιακό μας σύστημα. Τέρμα η πολυγλωσία, τέρμα η σύγχυση, τέρμα οι προσωπικές πολιτικές. Ας το κατανοήσουμε. Αυτό θέλει και αυτό απαιτεί από εμάς ο λαός.

Υπάρχουν δυο ακόμη ερωτήματα. Πρόεδρο αλλάζουμε; Από την τοποθέτησή μου βγαίνει αβίαστα ότι όταν έχεις ένα πρόεδρο καταξιωμένο στο διεθνές σοσιαλιστικό κίνημα του οποίου μάλιστα ηγείται όχι μόνο δεν τον αλλάζεις αλλά τον ενισχύεις. Δεν τον απαξιώνεις συνειδητά, κάτι που έγινε στο παρελθόν. Τον περιβάλλεις με αγάπη και εμπιστοσύνη. Πρόεδρο έχουμε το Γιώργο  Παπανδρέου και αυτόν θα επιβεβαιώσουμε, χωρίς να μηδενίζουμε και να ενοχοποιούμε άλλες απόψεις και άλλες πολιτικές προτιμήσεις.

Οργανωτικό σχήμα χρειαζόμαστε; Όσα οργανωτικά σχήματα κι αν δημιουργήσεις, όσους εθελοντές και αν συμπαρατάξεις αν δεν έχεις πολιτικές δε μπορείς να δημιουργήσεις κίνημα. Το οργανωτικό σχήμα, στο οποίο λίγο πολύ όλοι μας συμφωνούμε πρέπει να υπηρετεί τις ορατές σε όλους μας πολιτικές μας.